Mów, mów i jeszcze raz mów do dziecka, stosuj tzw. kąpiel słowną. Komentujmy możliwie często to, co sami robimy i co robi dziecko.
Nie udziwniaj wyrazów, mów prawidłowym słownictwem. Nawet jeśli dziecko mówi „lobak”, Ty mów „tak, to robak”. Mówmy do naszego dziecka wyraźnie, by wszystkie wypowiadane przez nas słowa były czytelne. Unikamy zdrobnień. Starajmy się wyróżniać – gestem, intonacją – nazwy w wypowiedziach.
Recytuj wiersze
Śpiewaj piosenki
Opowiadaj dziecku co robisz, relacjonuj codzienne czynności
Czytaj! I jeszcze raz czytaj! Krótkie wierszyki, opowiadania, książeczki od urodzenia a nawet i wcześniej .
Ilustracje – czytając nazywaj tez to co widzisz na ilustracji. Jak dziecko już zaczyna mówić sprawdzajmy, czy rozumie wszystkie wyrazy, zadając mu pytania. Bawcie się obrazkami : wskazuj , prezentuj, losuj, opowiadaj o nich wierszyki , śpiewaj piosenki
Zadbaj by dziecko jak najczęściej widziało Twoją twarz gdy mówisz
Słuchaj dziecka – obserwuj i podążaj za nim. Podbudowujmy w maluszku chęć komunikowania się, dostrzegając jego potrzeby. Nie wyręczajmy dziecka w mówieniu, nie starajmy się zrozumieć w lot jego potrzeb – niech próbuje nam je przekazać słowami. Nie przerywajmy dziecku, pozwólmy dokończyć wypowiedź.
Śpiewając, powtarzając wierszyki, wyliczanki, włącz zabawy ruchowe, najlepiej przy muzyce, piosenkach – świetnie sprawdzają się tu piosenki, podczas śpiewania których pokazujemy części ciała.
Wyłącz telewizor i radio – dziecko do 2 roku życia nie powinno mieć kontaktu z włączonym telewizorem
Ucz dziecko różnych odgłosów np. zwierząt, pojazdów.
W nabywaniu mowy bardzo dużą rolę odgrywa słuch fonematyczny (zwany mownym). Warto go ćwiczyć. Świetnie sprawdzają się tu wszelkiego rodzaju onomatopeje. Zachęcajmy dziecko do naśladowania odgłosów otoczenia, „mowy” zwierząt, pojazdów, samemu dając przykład, ale też uważnie przysłuchując się naszemu dziecku. Starajmy się łączyć wydawanie różnych dźwięków i naśladowanie odgłosów z ruchami rąk i całego ciała. W wieku 2-4 lat dziecko powinno wysłuchiwać i rozpoznawać odgłosy z otoczenia bez pomocy wzroku. Starsze dzieci bawić się mogą w powtarzanie rytmów, wyklaskiwanie, wystukiwanie (np. używając instrumentów muzycznych), a potem w wysłuchiwanie wyrazów w zdaniach, sylab i głosek w wyrazach.
Ćwicz dłonie – Zręczność palców ma związek ze sprawnym artykułowaniem i mówieniem. Wykorzystujmy wszelkie okazje do lepienia, klejenia, nawlekania koralików, budowania z klocków, patyczków. Nie zapominajmy o zabawach paluszkowych – „Idzie rak…” itp.
Bawcie się przed lustrem w śmieszne miny, odgłosy, naśladowanie sylab, wyrazów, bawcie się mówieniem, dmuchajcie , bawcie się buzią
Ćwicz oddychanie – czynność mowy jest nierozerwalnie związana z oddychaniem, a prawidłowe oddychanie jest fundamentem dobrej mowy – stosuj ćwiczenia oddechowe, dmuchaj, chuchaj.
Nie krytykuj i nie porównuj. Pamiętajmy, by nigdy nie krytykować mowy dziecka i nie porównywać go z rówieśnikami.